การรับแจ้งความ
กรณีมีเจ้าหน้าที่ตำรวจ หรือหน่วยงานภาครัฐหรือภาคเอกชน พาผู้เสียหายเข้ามาร้องทุกข์ต่อพนักงานสอบสวน หรือ กรณีเจ้าหน้าที่ตำรวจสืบสวนและพบผู้เสียหายด้วยตนเอง โดยได้เบาะแสการกระทำผิดตามสถานบริการ ร้านคาราโอเกะ ร้านอาหาร โรงแรม หรือสถานที่ประกอบการต่าง ๆ ให้พนักงานสอบสวนรับตัวผู้เสียหายพร้อมแบบสัมภาษณ์เบื้องต้นสำหรับคัดกรองผู้เสียหายจากการค้ามนุษย์ เพื่อรวบรวมพยานหลักฐานเพื่อดำเนินคดีกับผู้กระทำความผิดฐานค้ามนุษย์กรณีผู้เสียหายหรือญาติเป็นผู้พาผู้เสียหายมาร้องทุกข์ หรือได้รับการร้องขอจากหน่วยงานองค์กรต่าง ๆ ทั้งในประเทศและต่างประเทศ ผู้เสียหายไม่อยู่ในสภาพที่จะช่วยเหลือตนเองได้และได้ขอความช่วยเหลือผ่านญาติ หรือประชาชนที่พบเห็นแล้วแจ้งให้ทราบ พนักงานสอบสวนต้องจัดให้มีการคัดกรองเหยื่อหรือผู้เสียหายจากการค้ามนุษย์ตามแบบสัมภาษณ์
การสอบปากคำผู้เสียหาย
ก่อนลงมือสอบปากคำผู้เสียหายต้องวางแผนการสอบสวน เพื่อให้ได้ข้อมูลเกี่ยวกับพยานหลักฐานทางคดีและครบถ้วนในประเด็นสอบสวนเพื่อให้ครบองค์ประกอบข้อกฎหมายมากที่สุด โดยให้อยู่ในกรอบสมมุติฐานของฐานความผิดที่เกี่ยวข้อง เช่น ผู้ร่วมกระทำผิด ผู้สมคบเป็นใคร คำให้การมีความน่าเชื่อถือมากน้อยเพียงใด สามารถขยายผลเพื่อดำเนินคดีกับผู้ใดได้อีกบ้างดังนั้น เพื่อความสมบูรณ์ของการสอบสวนผู้เสียหาย ควรจะต้องมีการซักถามข้อมูลเบื้องต้นจากผู้เสียหายก่อนแล้วจึงวางแผนกำหนดประเด็นการสอบสวน และรวบรวมพยานหลักฐานเท่าที่มีเพื่อประกอบการสอบสวนปากคำ การกำหนดประเด็นหลักในการสอบปากคำผู้เสียหาย ได้แก่
(๑) ผู้เสียหายที่เป็นเหยื่อทั่วไป
(๒) ผู้เสียหายที่เป็นเหยื่อที่เดินทางจากประเทศไทยแล้วถูกส่งไปค้ามนุษย์ในต่างประเทศ โดยประเทศไทยเป็นต้นทาง
(๓) ผู้เสียหายที่เดินทางมาจากประเทศอื่นเข้ามายังประเทศไทยแล้วจะเดินทางไปยังต่างประเทศ แต่ปรากฎว่าจะเป็นเหยื่อของการค้ามนุษย์ โดยประเทศไทยเป็นทางผ่าน
(๔) ผู้เสียหายที่มาจากประเทศอื่นแล้วตกเป็นเหยื่อการค้ามนุษย์ในประเทศไทย โดยประเทศไทยเป็นประเทศปลายทาง
วิธีดำเนินการสอบสวน
ในกรณีสอบสวนผู้เสียหายที่เป็นผู้ใหญ่ไม่ว่าชายหรือหญิง ถ้าเป็นความผิดอื่นนอกจากความผิดเกี่ยวกับเพศ ให้ใช้วิธีดำเนินการสอบสวนตามปกติ แต่ถ้าเป็นความผิดเกี่ยวกับเพศ และผู้เสียหายเป็นหญิง ก็ให้พนักงานสอบสวนหญิงเป็นผู้สอบสวน เว้นแต่มีผู้เสียหายนั้นยินยอมหรือมีเหตุจำเป็นอย่างอื่น และผู้เสียหายจะขอให้บุคคลใดอยู่ร่วมในการถามปากคำนั้นด้วยก็ได้ในกรณีสอบสวนผู้เสียหายที่เป็นเด็ก ให้ดำเนินการสอบสวนตาม ป.วิ.อ. มาตรา ๑๓๓ ทวิ โดยก่อนถามปากคำให้แจ้งสิทธิให้เด็กทราบ และถ้าเป็นความผิดเกี่ยวกับเพศ และผู้เสียหายเป็นหญิง ก็ให้พนักงานสอบสวนหญิงเป็นผู้สอบสวน เว้นแต่มีผู้เสียหายนั้นยินยอมหรือมีเหตุจำเป็นอย่างอื่น ทั้งนี้ อาจจัดหาบุคคลที่เด็กไว้วางใจหรือร้องขอให้เข้าร่วมฟังในการถามปากคำนั้นด้วย
ในคดีที่เหตุเกิดนอกราชอาณาจักร ตาม ป.วิ.อ. มาตรา ๒๐ จะต้องมีพนักงานอัยการร่วมสอบสวน แล้วต้องแจ้งพนักงานอัยการคุ้มครองเด็กตาม ป.วิ.อ. มาตรา ๑๓๓ ทวิ ร่วมอยู่ด้วยในการถามปากคำผู้เสียหาย เด็กอายุต่ำกว่า ๑๕ ปี ไม่ต้องสาบานตน การสอบสวนให้ใช้ภาษาไทย และในกรณีเป็นคนต่างด้าวให้ใช้ล่ามแปล
